मंगळमूर्ति सुखधामा । भक्तांचिया कल्पद्रुमा ।

निवृत्तीचिया पुरुषोत्तमा । नमो तुज ॥१॥

विद्यासागरा वैरागरा । संकटीं माउली ज्ञानेश्वरा ।

भरित दाटलें अंबरा । तो तूं योगेश्वरा मोक्षदायी ॥२॥

मति चालविली रसाळ । संत श्रोतिया केला सुकाळ ।

दिधलें पुरुषार्थाचें बळ । तें तूं केवळ संजीवन ॥३॥

अमृतानुभव आनंदलहरी । ग्रंथ सिद्ध केला ज्ञानेश्वरी ।

संस्कृत प्राकृत वैखरी । वदविली माझी ॥४॥

आतां मोक्षाचिया वाटा । पाहिला षड्रचक्र चोहटा ।

आज्ञा द्यावी वैकुंठा । ज्ञानदेव म्हणे ॥५॥

 

आतां पदपदांतराची सेवा । संपादिली स्वामी केशवा ।

धन्य आमुचिया दैवा । जोडिलां तुम्ही ॥१॥

आत्मविद्या बोलावया कारणें । सुख पावले श्रोते सज्जन ।

आतां जें आरंभिलें मनें । तें आपण सिद्धि न्यावें ॥२॥

भूवैकुंठ एक पंढरी । ल्याहूनि आगळी आळंकापुरी ।

सिद्धेश्वरा शेजारीं । इंद्रायणी ॥३॥

त्रिपुटी पश्चिम मोक्षाची वाट । प्रत्यक्ष कैलास सिद्धपेठ ।

गोपाळपुरीं केलीं गोष्ट । चौघीजणी ॥४॥

नलगे कलियुगींचा वारा । जें जें बोलिलों जगदोद्वारा ।

मागितला थारा । पदीं तुझ्या ॥५॥

आतां वैराग्याचें बळ । सिद्धि प्राप्तीचें फळ ।

ज्ञानदेवें घेतली आळ । जाणा स्थळ आवडीचें ॥६॥

 

अष्टोत्तरशें तीर्थें सारीं । ओघें आलीं आळंकापुरीं ।

वाद्यें वाजताती गजरीं । कीर्तन लहरी अमृताची ॥१॥

जैसा कस्तुरीचा सुगंधु । अनुभवी न म्हणतीच बद्धु ।

तैसा औटपिठाचा नादु । आठवी गोविंदु आवडीनें ॥२॥

बौद्ध अवतार चक्रपाणि । सत्रावी कळा माय रुक्मिणी ।

जाणत असे अंतःकरणीं । भक्त इच्छा ॥३॥

भावें विठठलें केली गोष्टी । ज्ञानदेवें अपूर्व इच्छिलें पोटीं ।

जावें उठाउठीं । समुदायेंसी ॥४॥

 

विठठल रुक्मिणीसहित गरुड हनुमंत । आणिक संत महंत जमा जाले ॥१॥

परिसा भागवत नामा पुंडलिक । पताकासहित उठावले ॥२॥

गंधर्व आणि देव आले सुरगण । चाललीं विमानें आळंकापुरीं ॥३॥

लहान थोर सारे आले ऋषीश्वर । उतरले भार वैष्णवांचे ॥४॥

नामा म्हणे देवा दिसती तांतडी । जाती मज घडी युगा ऐसी ॥५॥

 

पंढरीचा पोहा आला आळंकापुरीं । पंच कोसावरी साधुजन ॥१॥

पांडुरंगा संगें वैष्णवांचे भार । दिंड्या ते बाहेर निघाल्यस ॥२॥

पताकांचे भार निघाले बाहेर । भेटती ऋषीश्वर पांडुरंगा ॥३॥

अवघिया भेटी जाल्या त्या बाहेरी । मग आळंकापुरी येते जाले ॥४॥

सोपानानें मग केला नमस्कार । उतरिले पार पांडुरंगा ॥५॥

 

हरिहरविधाता आले आळंकापुरीं । इंद्रायणी तीरीं एक थाटी ॥१॥

योगियांचा सखा कोठें ज्ञानेश्वर । जाती ऋषीश्वर भेटावया ॥२॥

शून्याचिया पोटीं निरंजन गुंफा । ज्ञानयज्ञ सोपा सिद्ध केला ॥३॥

उन्मनीं निद्रा लागलीसे फार । स्वरुपीं ज्ञानेश्वर जागा जाला ॥४॥

नामा म्हणे देवा भली देली बुद्धी । लागली समाधि ज्ञानदेवा ॥५॥

 

लागली उन्मनी वैराग्याचे धुणी । जागा निरंजनीं निरंतर ॥१॥

भूचरी खेचरी चाचरीच्या छंदें । अगोचरीच्या नादें सहस्त्र दळीं ॥२॥

औटहातध्वनी चित्तवृत्ती जेथें । उजळली ज्योत चैतन्याची ॥३॥

नामा म्हणे देवा करा सावधान । नाहीं देहभान ज्ञानदेवा ॥४॥

 

धन्य इंद्रायणी पिंपळाचा पार । धन्य ज्ञानेश्वर पुण्यभूमी ॥१॥

धन्य भागिरथी मनकर्णिका वोघा । आणिक हो गंगा त्रिवेणी त्या ॥२॥

धन्य ऋषीश्वर धन्य पांडुरंग । मिळाले ते सांग आळंकापुरीं ॥३॥

नामा म्हणे धन्य भाग्याचे हे संत । जाला पहा एकांत ज्ञानोबाचा ॥४॥

 

अल्याड पल्याड पताकांचे भार । मध्यें मनोहर इंद्राहणी ॥१॥

पिवळ्या पारव्या आणिक हिरव्या । नीळवर्ण सार्‍या लखलखित ॥२॥

जरी जर्तातरी जाल्या रानभरी । विजा त्यावरी खेळताती ॥३॥

सर्पाकार दंड तारांगणावाणी । पताका तिकोनी दाटताती ॥४॥

नामा म्हणे तेथें पताकांचे भार । केव्हडें भाग्य थोर ज्ञानोबाचें ॥५॥

 

१०

कैलासासा वास अधिक सिद्धबेट । विष्णूचें वैकुंठ पुरातन ॥१॥

भूमीवरी पंढरी तैसी आळंकापुरी । पंच कोशावरी पुण्यभूमी ॥२॥

सुखाची हे मूर्ति नीलकंठलिंग । चक्रतीर्थ सांग मोक्ष भेटे ॥३॥

परमार्थ सुअर्थ देखतांची संत । सांगितली मात अनुभवाची ॥४॥

नामा म्हणे देवा हें स्थळ चांगलें । चित्त मन रंगलें ज्ञानोबाचें ॥५॥