ॐ नमो ज्ञानेश्वरा । करुणाकरा दयाळा ॥१॥ तुमचा अनुग्रह लाधलों । पावन जालों चराचरीं ॥२॥ मी कळाकुसरी काहींच नेणें । बोलतों वचनें भाविका ॥३॥ एका जनार्दनीं तुमचा दास । त्याची आस पुरवावी ॥४॥

अखंड जया तुझी प्रीती । मज दे तयाची संगति । मग मी कमळापति । तुज बा नाणीं कांटाळा ॥१॥ पडोनि राहेन तये ठायीं । उगाचि संतांचिये पायीं । न मगें न करीं कांहीं । तुझी आण गा विठोवा ॥२॥ तुम्ही आम्ही पीडों जेणें । दोन्ही वारती एकानें । बैसलों धरणें । हाका देत दाराशी ॥३॥ तुका म्हणे या बोला । चित्त द्यावें बा विठ्ठला । न पाहिजे केला । अवघा माझा अव्हेर ॥४॥

अनंत ब्रम्हांडे उदरीं । हरि हा बाळक नंदा घरीं ॥१॥ नवल केव्हडें केव्हडें । न कळे कान्होबाचें कोडें ॥ध्रु.॥ पृथ्वी जेणें तृप्त केली । त्यासि यशोदा भोजन घाली ॥२॥ विश्वव्यापक कमळापती । त्यासि गौळणी कडिये घेती ॥३॥ तुका म्हणे नटधारी । भोग भोगून ब्रम्हचारी ॥४॥

अबीर गुलाल उधळीत रंग | नाथा घरी नाचे माझा सखा पांडुरंग ॥धृ.॥उंबरठ्यासी कैसे शिवू आम्ही जाती हीन । रूप तुझे कैसे पाहू त्यात आम्ही लीन । पायरीशी होऊ दंग गावूनी अभंग ॥१॥ वाळवंटी गावू आम्ही वाळवंटी नाचू । चंद्रभातेच्या पाण्याने अंग अंग न्हाऊ । विठ्ठलाचे नाम घेऊ होऊनी नि:संग ॥२॥आषाढी कार्तिकी भक्तजन येती । पंढरीच्या वाळवंटी संत गोळा होती । चोखा म्हणे नाम घेता भक्त होती दंग ॥३॥

अमृताहुनि गोड नाम तुझें देवा । मन माझें केशवा कां वा नेघे ॥१॥ सांग पंढरिराया काय करूं यासी । कां रूप ध्यानासि न ये तुझें ॥२॥ कीर्तनीं बैसतां निद्रें नागविलें । मन हें भुललें विषयसुखा ॥३॥ हरिदास गर्जती हरिनामाच्या कीर्ति । न ये माझ्या चित्तीं नामा म्हणे ॥४॥

अर्थ इतकाचि साधिला । वेद अनंत बोलिला॥१॥ विठोबासी शरण जावें । निजनिष्ठे नाम गावे ॥२॥ सकळ शास्त्रांचा विचार । अंती इतुकाची निर्धार ॥३॥ अठरा पुराणीं सिद्धांत । तुका म्हणे हाचि हेत ॥४॥

अलंकपुरासी पांडुरंग गेले | समाधिस्त केले ज्ञानदेवा ॥ उरकोनी सोहाळा सखे संत मेंळा | विठोबा राहिला आळंदीस ॥ पाहे चक्रपाणी नामा डोळा पाणी | कंठ हा दाटोनी उभा राहे ॥ पुसे लक्ष्मीकान्त का रे तू निवांत | नामा शोकाक्रांत कोण दुखी .

आजि संसार सुफ़ळ झाला गे माये । देखियेले पाय विठोबाचे ॥१॥ तो मज व्हावा तो मज व्हावा । वेळोवेळां व्हावा पांडुरंग ॥२॥ बापरखुमादेविवरु न विसंबे सर्वथा । निवृत्तीने तत्त्वतां सांगितलें ॥३॥

आतां कोठें धांवे मन । तुझे चरण देखिलिया ॥१॥ भाग गेला शीण गेला । अवघा जाला आनंदु ॥ध्रु.॥ प्रेमरसें बैसली मिठी । आवडी लाठी मुखासी ॥२॥ तुका म्हणे आम्हां जोगें । विठ्ठल घोगें खरें माप ॥३॥

आतां तरी पुढे हाचि उपदेश । नका करुं नाश आयुष्याचा ॥१॥ सकळांच्या पाया माझे दंडवत । आपुलालें चित्त शुद्ध करा ॥२॥ हित तें करावें देवाचे चिंत्तन । करुनियां मन शुद्ध भावें ॥३॥ तुका म्हणे हित होय तो व्यापार । करा काय फ़ार शिकवावें ॥४॥

आम्हा घरीं धन शब्दांचीच रत्ने । शब्दांचीच शस्त्रे यत्न करुं ॥१॥ शब्दचि आमुच्या जीवाचें जीवन । शब्दे वाटुं धन जनलोका ॥२॥ तुका म्हणे पाहा शब्दचि हा देव । शब्देचि गौरव पूजा करुं ॥३॥

आरंभी वंदीन अयोध्येचा राजा | भक्ताचिया काजा पावतसे ॥१॥ पावतसे महासंकटी निर्वाणी | रामनाम वाणी उच्चारीता ॥२॥ उच्चारिता नाम होय पापक्षय | पुण्याचा निश्चय, पुण्यभूमी ॥३॥ पुण्यभूमी पुण्यवंतासी आठवे| पापिया नाठवे काही केल्या ॥४॥ काही केल्या तुझे मन पालटेना| दास म्हणे जना,सावधान ॥५॥

आवडे हें रूप गोजिरें सगुण । पाहतां लोचन सुखावले ॥१॥ आतां दृष्टीपुढें ऐसाचि तूं राहे । जों मी तुज पाहें पांडुरंगा ॥२॥ लांचावलें मन लागलीसे गोडी । ते जीवें न सोडी ऐसें झालें ॥३॥ तुका म्हणे आम्हीं मागावें लडिवाळी ।पुरवावी आळी मायबापें ॥४॥

इंद्रायणी काठी देवाची आळंदी लागली समाधी ज्ञानेशाची । ज्ञानियाचा राजा भोगतो जाणीव नाचती वैष्णव मागे पुढे मागे पुढे ॥१॥ मागे पुढे दाटे ज्ञानाचा उजेड अंगणात झाड कैवल्याचे ॥२॥ विठ्ठलाऽऽऽ मायबापऽऽऽ उजेडी राहिले उजेड होऊनी निवृत्ति सोपान मुक्ताबाई ॥३॥

उडाली पक्षिणी गेली अंतराळीं । चित्त बाळाजवळी ठेवूनियां ॥१॥ तैसें माझें मन राहो कां ईश्वरीम । मग सुखें संसारीं असेना का ॥२॥ धेनु चरे वनीं वच्छ असे घरीं । चित्त वच्छावरी ठेवूनियां ॥४॥ विष्णुदास नामा विनवी परोपरी । हें प्रेम श्रीहरी द्यावें मज ॥५॥

उदंड पाहिले उदंड ऐकिले । उदंड वर्णिले क्षेत्रमहिमे ॥१॥ ऐसी चंद्रभागा ऐसा भीमातीर । ऐसा विटेवर देव कोठे ॥२॥ ऐसे संतजन ऐसे हरिदास | ऐसा नामघोष सांगा कोठे ॥३॥ तुका म्हणे आम्हा अनाथाकारणे | पंढरी निर्माण केली देवे ॥४॥

ऎसा ज्याचा अनुभव । विश्‍वदेव सत्यत्वें ॥१॥ देव तयाजवळी असे । पाप नासे दर्शनें ॥२॥ काम क्रोधा नाहीं चाली । भूतीं झाली समाता ॥३॥ तुका म्हणॆ भेदा-भेद । गेला वाद खंडोनी ॥४॥

एक गाऊ आम्ही विठोबाचे नाम । आणिकाचे काम नाही तेथे । मोडूनीया वाटा सूक्ष्म दस्तर केली राज्यभार चाले ऎसा ॥१॥ लावोनी मृदंग श्रुति टाळ घोष । सर्व ब्रह्मरस आवडीने ॥२॥ तुका म्हणे महापातकी पतीत होती जीवनमुक्त हेळामात्रे ॥

ऐकें वचन कमळापती । मज रंकाची विनंती ॥१॥ कर जोडितों कथाकाळीं । आपण असावें जवळी ॥ध्रु.॥घेई ऐसी भाक । मागेन जरि कांहीं आणिक ॥२॥तुकयाबंधु म्हणे देवा । शब्द इतुका राखावा ॥३॥

कांदा मुळा भाजी । अवघी विठाबाई माझी ॥१॥ लसुण मिरची कोथिंबरी । अवघा झाला माझा हरि ॥२॥ मोट नाडा विहीर दोरी । अवघी व्यापिली पंढरी ॥३॥ सांवतां म्हणे केला मळा । विठ्ठलपायीं गोविला गळा॥४॥

कानडीनें केला मर्हांटा भ्रतार । एकाचें उत्तर एका न ये ॥१॥ तैसें मज नको करूं कमळापति । देई या संगति सज्जनांची ॥ध्रु.॥ तिनें पाचारिलें इल बा म्हणोन । येरु पळे आण जाली आतां ॥२॥ तुका म्हणे येर येरा जें विच्छिन्न । तेथें वाढे सीण सुखा पोटीं ॥३॥

काय सांगू देवा ज्ञानोबाची ख्याति । वेद महिषामुखी बोलविले ॥धृ॥ कोठवरी वाणू त्याची स्वरुपकीर्ति । चालविली भींति मृतिकेचे ॥१॥ अविद्या मायाचा लावोनी निवारा । ऎसे जगजोद्धारे बोलाविले ॥२॥ नामा म्हणे नित्य तारिले पतित । भक्तीचे हे सारे ज्ञानदेव ॥३॥

किती तुझी वाट पाहू रे विठ्ठला l कंठ हा सोकला आळविता lमाझे हे निर्वाण किती बा पाहसी l पाव ह्रीशिकेशी मायबापा lगजेंद्राकारणे सत्वर धावसी l तैसा अनाथासि पावे मज lजीवना वेगळा तळमळी मासा l तैसे झाले देवा तुका म्हणे l

किती वेळा जन्मा यावों । किती व्हावें फ़जीत ॥१॥ म्हणऊनि जीव भ्याला । शरण गेला विठोबासी ॥२॥ प्रारब्ध पाठी गाढें । न सरे पुढें चालतां ॥३॥ तुका म्हणे रोकडी हे । होती पाहें फ़जीती ॥४॥

कृपाळू उदार माझा ज्ञानेश्वर । तया नमस्कार वारंवार ॥१॥ न पाहे यातीकुळांचा विचार । भक्त करुणाकर ज्ञानाबाई ॥२॥ भलतिया भावें शरण जातां भेटी । पाडितसे तुटी जन्मव्याधी ॥३॥ ज्ञानाबाई माझी अनाथाची माय । एका जनार्दनीं पाय वंदितसे ॥४॥

कृष्णा माझी माता कृष्णा माझा पिता । बहिणीबंधु चुलता कृष्ण माझा ॥१॥ कृष्ण माझा गुरु कृष्ण माझें तारुं । उतरी पैल पारुं भवनदी ॥२॥ कृष्ण माझें मन कृष्ण माझे जन । सोईरा सज्जन कृष्ण माझा ॥३॥ तुका म्हणे माझा श्रीकृष्ण विसावा । वाटे न करावा परता जीवा ॥४॥

खेळे खेळे हरी कुंजनी, राधिकेच्या मना मोहुनी ॥धृ॥ भोळि राधा हरी पाहता, वेडि झाली बंसी ऎकता । रंगवी आत्म-रंगातुनी, राधिकेच्या मना मोहुनी ॥१॥ जात होती यमुनेतिरी, गोरसाते धरोनी शिरी । माठ फोडी हरी धावुनी, राधिकेच्या मना मोहुनी ॥२॥ दास तुकड्या म्हणे ही लीला, देव गोकुळासी खेळला । उध्दरील्या सख्या गौळणी, राधिकेच्या मना मोहुनी ॥३॥

गुणा आला ईटेवरी । पीतांबरधारी सुंदर जो ॥१॥ डोळे कान त्याच्या ठायीं । मन पायीं राहो हें ॥ध्रु.॥ निवारोनी जाय माया । ऐसी छाया जयासी ॥२॥ तुका म्हणे समध्यान । हे चरण सकुमार ॥३॥

गुरु माता गुरु पिता । गुरु आमुची कुळदेवता ॥१॥थोर पडतां सांकडें । गुरु रक्षी मागें पुढें ॥२॥काया वाचा आणि मन । गुरुचरणींच अर्पण ॥३॥एका जनार्दनीं शरण । गुरु एक जनार्दनीं ॥४॥

गोविंद गोविंद । मना लागलिया छंद ॥१॥ मग गोविंद ते काया । भेद नाहीं देवा तया ॥ध्रु.॥आनंदलें मन । प्रेमें पाझरती लोचन ॥२॥ तुका म्हणे आळी । जेवी नुरे चि वेगळी॥३॥

घेईं घेईं माझें वाचे । गाडे नाम विठोबाचें ॥१॥ तुम्ही घ्यारे डोळे सुख । पाहा विठोबाचें मुख ॥२॥ तुम्ही ऎका रे कान । माझ्या विठोबाचे गुण ॥३॥ मना तेथें धांव घेईं । राहें विठोबाचे पायीं ॥४॥ तुका म्हणॆ जीवा । नको सोडूं या केशवा ॥५॥

‎चार युगा पावन | कली माजी सोपे भजन ||१||मना दृढ धरी साचा | विठ्ठल विठ्ठल म्हणे वाचा ||२||संकल्प नको भिन्न | तेणे पावशी हरी चरण ||३||नामे जीवीचा जिव्हाळा | भानुदास जीवनकळा ||४||

चाले हें शरीर कोणाचिये सत्ते । कोण बोलविते हरीवीण ॥१॥ देखवी ऎकवी एक नारायण । तयाचें भजन चुको नको ॥२॥ मानसाची देव चालवी अहंता । मीचि एक कर्तां म्हणोनियां ॥३॥ वृक्षाचेंही पान हाले ज्याची सत्ता । राहिली अहंता मग कोठें ॥४॥ तुका म्हणे विठो भरला सबाहीं । तया उणें काहीं चराचरीं ॥५॥

जन विजन जालें आम्हां । विठ्ठलनामा प्रमाणें ॥१॥ पाहें तिकडे बापमाय । विठ्ठल आहे रखुमाई ॥ध्रु.॥वन पट्टण एकभाव । अवघा ठाव सरता जाला ॥२॥ आठव नाहीं सुखदुःखा । नाचे तुका कौतुकें ॥३॥

जन्मासी येवोनी पहा रे पंढरी नाचा महाद्वारी देवापुढे ॥धृ॥ चंद्रभागेतीरी करा तुम्ही स्नान घ्या रे दर्शन विठोबाचे ॥१॥ सेना म्हणे पुरलासे हेत डोळे भरूनी पहात विठ्ठलासी ॥२॥

जयाचिये दारी सोन्याचा पिंपळ । अंगी ऐसे बळ रेडा बोले ॥धृ॥ करील ते काय नोहे महाराज । परी पाये बीज शुद्ध अंगी ॥१॥ जयाने घातली मुक्तीची गवाळी । मिळवीली मादी वैष्णवाची ॥२॥ तुका म्हणे तेथे सुखा उणे काय सुखा काय उणे । राही समाधाने चीत्तीचीया ॥३॥

जाऊं देवाचिया गांवां । देव देईंल विसांवा ॥१॥ देवा सांगों सुखदुःख । देव निवारील भूक ॥ध्रु.॥ घालूं देवासी च भार । देव सुखाचा सागर ॥२॥ राहों जवळी देवापाशीं । आतां जडोनि पायांसी ॥३॥ तुका म्हणे आम्ही बाळें । या देवाचीं लडिवाळें ॥४॥

जाणे भक्तीचा जिव्हाळा । तोचि दैवाचा पुतळा ॥१॥ आणिक नये माझ्या मना । हो कां पंडित शहाणा ॥२॥ नाम रुपीं जडलें चित्त । त्याचा दास मी अंकित ॥३॥ तुका म्हणे नवविध । भक्ति जाणे तोचि शुद्ध ॥४॥

जे कां रंजले गांजलें । त्यासी म्हणे जो आपुले ॥१॥ तोचि साधु ओळखावा । देव तेथेंचि जाणावा ॥२॥ मृदु सबाह्य नवनीत । तैसें सज्जनाचें चित्त ॥३॥ ज्यासी आपंगिता नाही । त्यासी धरी जो ह्रुदयी ॥४॥ दया करणे जे पुत्रासी । तेचि दासा आणि दासी ॥५॥ तुका म्हणे सांगु किती । तोचि भगविंताची मूर्ती ॥६॥

ज्ञानदेव माझी योग्यांची माऊली । जेणें निगमवल्ली प्रकट केली ॥१॥ गीता अलंकार नाम ज्ञानेश्वरी । ब्रह्मानंद लहरी प्रकट केली ॥२॥ अध्यात्मविद्येचे दाविलेसें रूप । चैंतन्याचा दीप उजळिला ॥३॥ छप्पन भाषेचा केलासे गौरव । भवार्णवीं नाव उभारीली ।।४॥ श्रवणाचे मिषें बैसावें येऊनी । साम्राज्य भुवनीं सुखी नांदे ॥५॥ नामा म्हणे ग्रंथ श्रेष्ठ ज्ञानदेव । एकतरी ओवी अनुभवावी ॥६॥

ज्या सुखाकारणें देव वेडावला । वैकुंठ सांडुनीं संतसदनीं राहिला ॥१॥ धन्य धन्य संतांचें सदन । जेथें लक्ष्मीसहित शोभे नारायण ॥२॥ सर्व सुखांची सुखराशी । संतचरणीं भुक्तिमुक्ति दासी ॥३॥ एका जनार्दनीं पार नाहीं सुखा । म्हणोनि देव भुलले देखा ॥४॥

टाळी वाजवावी गुढी उभारावी | वाट ही चालावी पंढरीची ॥धृ॥ पंढरीची हाट कौलाची पेठ | मिळाले चतुष्ठ वारकरी ॥१॥ पताकांचे भार मिळाले अपार | होतो जयजयकार भिमातीरी ॥२॥ हरीनाम गर्जता नाही भय चिंता | ऐसे बोले गिता भागवत ||३|| खट नट यावे शुद्ध होऊनी जावे | दवंडी पिटे भावे चोखामेळा ||४||

तीन शिरे सहा हात । तया माझे दंडवत ।। काखे झोळी पुढे श्वान । नित्य जान्हवीचे स्नान ।। माथा शोभे जटाभार । अंगी विभूती सुंदरा ।। तुका म्हणे दिगंबर । तया माझा नमस्कार ।।

तुकाराम तुकाराम | नाम घेता कापे यम | ऐसा तुकोबा समर्थ | जेणे केला हा पुरुषार्थ | जळी दगडासहित वहया | जैश्या तरियेल्या लाहया | म्हणे रामेश्वर भट्ट द्विजा | तुका विष्णू नोहे दुजा |

तुज पाहतां सामोरी । दृष्टि न फिरे माघारी ॥१॥ माझें चित्त तुझ्या पायां । मिठी पडली पंढरीराया ॥२॥ नव्हे सारितां निराळें । लवण मेळवितां जळें ॥३॥ तुका म्हणे बळी । जीव दिला पायातळीं ॥४॥

तुझिये निढळीं कोटि चंद्र प्रकाशे ॥ कमल नयन हास्य वदन हांसे ॥१॥ हालकारे कृष्णा डोलकारे ॥ घडिये घडिये गुज बोलकारे ॥ध्रु०॥ उभा राहोनिया कैसा हालवितो बाहो ॥ बाप रखुमादेविवरु विठ्ठलु नाहो ॥२॥

तुझी आण वाहीन गा देवराया । बहु आवडसि जिवांपासुनियां ॥१॥ कानडिया विठोबा कानडिया । बहु आवडसि जीवापासूनियां ॥२॥ बापरखुमादेविवरु विठ्ठलु राया । बहु आवडसि जीवांपासूनियां ॥३॥

तुझी सेवा करीन मनोभावें वो । माझें मन गोविंदी रंगलें वो ॥१॥ नवसिये नवसिये नवसिये वो । पंढरीचे दैवते विठ्ठले नवसिये वो ॥२॥ बापरखुमादेविवरे विठ्ठले वो । चित्त चैतन्य चोरुनि नेलें वो ॥३॥

तुमचिये दासीचा दास करुनि ठेवा । आशिर्वाद द्यावा हाचि मज ॥१॥ नवविधा काय बोलिली जे भक्ति । द्यावी माझ्या हातीं संतजनीं ॥२॥ तुका म्हणॆ तुमच्या पायांच्या आधारें । उतरेन खरे भवनदी ॥३॥

दुर्बुद्धि ते मना । कदा नुपजो नारायणा ॥१॥ आतां मज ऎसें करीं । तुझे पाय चित्तीं धरीं ॥२॥ उपजला भावो । तुमचे कृपे सिद्धी जावो ॥३॥ तुका म्हणे आतां । लाभ नाहीं या परता ॥४॥

‎देवा माझे मन लागो तुझे चरणी , संसार व्यसनी न पडो देही ॥धृ॥ नाम संकीर्तन संत समागम , चीऊगावा भ्रम नको देवा ॥१॥ पायी तिर्थयात्रा मुखी राम नाम हाची माझा नेम सिद्धी नेई ॥२॥ आणिक मागणे नाही नाही देवा , एका जनार्दनी सेवा नित्य घेई ॥३॥

देह जावो अथवा राहो । पांडुरंगीं दृढ भावो ॥१॥ चरण न सोडी सर्वथा । तुझी आण पंढरीनाथा ॥२॥वदनीं तुझें मंगळनाम । अखंड सदोदित प्रेम ॥३॥जैसा तैसा असेल भाग । तैसा तैसा घडेल योग ॥४॥नामा म्हणे केशवराजा । केला पण चालवी माझा ॥५॥

धन्य धन्य धन्य धन्य निवृत्तीराया | धन्य ज्ञानदेव सोपान सकया ॥ शिव तो निवृत्ती विष्णू ज्ञानदेव पाही | सोपान तो ब्रह्मा मूळमाय मुक्ताई ॥ प्रय्तक्ष पैठणी भटा दाविली प्रचीती | रेडीयाच्या मुखी वदविली वेदश्रुती ॥ चौदाशे वर्षाचे तापितीरी रहिवाशी | गर्व हरविला चालविले जड भिंतीशी ॥ धन्य कान्होपात्रा आजी झाली भाग्यासी | भेटी झाली ज्ञानदेवाची ॥

धन्य धन्य धन्य धन्य निवृत्तीराया l धन्य ज्ञानदेव सोपान सकया l शिव तो निवृत्ती विष्णू ज्ञानदेव पाही l सोपान तो ब्रह्मा मूळमाय मुक्ताई l प्रय्तक्ष पैठणी भटा दाविली प्रचीती l रेडीयाच्या मुखी वदविली वेदश्रुती l चौदाशे वर्षाचे तापितीरी रहिवाशी l गर्व हरविला चालविले जड भिंतीशी l धन्य कान्होपात्रा आजी झाली भाग्यासी l भेटी झाली ज्ञानदेवाची l

धरिला पंढरीचा चोर । गळां बांधोनियां दोर ॥१॥ ह्रुदय बंदिखाना केला । आंत विठ्ठल कोंडिला ॥२॥ शब्दें केली जुडाजुडी । विठ्ठलपायीं घातली बेडी ॥३॥ सोहं शब्दाचा मारा केला । विठ्ठल काकुळती आला ॥४॥ जनी म्हणे बा विठ्ठला । जीवें न सोडी मी तुला ॥५॥

धरीला पंढरीचा चोर | गळा बांधुनिया दोर ॥ ह्रुदय बंदी खाना केला | आत विठ्ठल कोंडीला ॥ शब्दे केली जडा जुडी | विठ्ठल पायी घातली बेडी ॥ सोहं शब्दे मारा केला | विठ्ठल काकुळ्ती आला ॥ जनी म्हणे बा विठ्ठला |जीव्हे न सोडी मी तुला ॥

धर्माची तूं मूर्ती । पाप पुण्य तुझे हातीं ॥१॥ मज सोडवीं दातारा । कर्मापासूनि दुस्तरा ॥ध्रु.॥ करिसी अंगीकार । तरी काय माझा भार ॥२॥ जिवींच्या जीवना । तुका म्हणे नारायणा ॥३॥

धांवोनियां आलों पहावया मुख । गेलें माझें दुःख जन्मांतरिंचें ॥१॥ ऐकिलें ही होतें तैसें चि पाहिलें । मन स्थिरावलें तुझ्या पायीं ॥२॥ तुका म्हणे माझी इच्छा पूर्ण जाली । कांहीं न राहिली वासना हे ॥३॥

नमिला गणपति माऊली सारजा । आतां गुरुराजा दंडवत ॥१॥ गुरुरायाचरणीं मस्तक ठेविला । आल्या स्तुतीला द्यावी मती ॥२॥ गुरुराया तुजऐसा नाहीं सखा । कृपा करुनी रंका धरीं हातीं ॥३॥ तुका म्हणे माता पिता गुरु बंधु । तूंचि कृपासिंधु पांडुरंगा ॥४॥

नाम गाऊं नाम ध्याऊं । नामें विठोबासी पाहूं ॥१॥ आम्ही दैवाचे दैवाचे । दास पंढरिरायाचे ॥२॥ टाळ दिंडी घेऊनि हातीं । केशवराज गाऊं गीतीं ॥३॥ नामा म्हणे लाखोली सदा । अनंत नामें वाहूं गोविंदा ॥४॥

नेसले ग बाई मी साडी जरी बुट्याची तिरकी नजर माझ्या वरती सांवळ्या नेत्री घातले अंजन । भांगी भरला रे , माळली ग केसावरी फुलवेणी चमेलीची । पैंजण पायी माझ्या । चाल माझी ही तालात कुंडलेच कानी डुलती । चाल माझी हो ठेक्यांत । किती सांगू विठ्ठला रे । रीत माझी गरतीची । मुरलीच्या नादाने । बावरले मी ग भारी । यमुनेच्या पाण्या जाता । कडे घेतली घागरी । ओढ लागे अंतरीया हरीच्या ग संगतीची । तिरकी नजर माझ्या वरती सावळ्या हरीची ।

पंढरीसी जारे आलेनो संसारा । दीनाचा सोयरा पांडुरंग ॥१॥ वाट पाहे उभा भेटीची आवडी । कृपाळू तांतडी उतावीळ ॥२॥ मागील परिहार पुढें नाही सीण । जालिया दर्शन एकवेळा ॥३॥ तुका म्हणे नेदी आणिकांचे हातीं । बैसला तो चित्ती निवडेना ॥४॥

पतित तू पावना । म्हणविसी नारायणा ॥१॥ तरी सांभाळी वचन । ब्रीद वागविशी जाण ॥२॥ याति शुद्ध नाही भाव । दुष्ट आचरण स्वभाव ॥३॥ मुखी नाम नाही । कान्होपात्रा शरण पायी ॥४॥

परिमळाची धांव भ्रमर ओढी । तैसी तुझी गोडी लागो मज ॥१॥ अविट गे माय विटेना। जवळींच आहे परि भेटेना ॥२॥ तृषा लागलिया जीवनातें ओढी । तैसी तुझी गोडी लागे या जीवा ॥३॥ बापरखुमादेविवरा विठ्ठलीं आवडी । गोडियेसी गोडी मिळोनि गेली ॥४॥

पायो जी मैने राम रतन धन पायो ॥ वस्तु अमोलिक दी मेरे सत्गुरु | किरपा कर अपनायो ॥ जनम जनम की पुंजी पायी ॥ जग मे साखोवायो॥ खर्चे ने खूटे चोर न लूटे | दिन दिन बढत सवायो ॥ सत कि नाव केवाटिया सदगुरु |भवसागर तर्वायो ॥ मीरा के प्रभु गिरधर नागर | हर्ष हर्ष जस गायो॥

पुढें ज्ञानेश्वर जोडोनियां कर । बोलतो उत्तर स्वामिसंगें ॥१॥ पाळिलें पोसिलें चालविला लळा । बा माझ्या कृपाळा निवृत्तिराजा ॥२॥ स्वामीचिया योगें जालों स्वरुपाकार । उतरलों पार मायानदी ॥३॥निवृत्तीचें हात उतरिला वदना । त्यागिलें निधाना आम्हालागीं ॥४॥ नामा म्हणे देवा देखवेवा मज । ब्रह्मीं ज्ञानराज मेळविला ॥५॥

पूर्ण केला पूर्ण केला । पूर्ण केला मनोरथ ॥१॥ घरा आले घरा आले । घरा आले कृपाळू ॥२॥ सांभाळिले सांभाळिले । सांभाळीले अनाथा ॥३॥ केला निळा केला निळा । केला निळा पावन ॥४॥

फिरवीले देऊळ जगा मधी ख्याती | नामदेवा हाती दुध प्याला ॥ भरीयली हुंडी नरसीह मेहत्याची | धनाजी जाटाची शेते पेरी ॥ मीराबाईसाठी घेतो विष प्याला | दामाजीचा झाला पडेवार ॥ कबीराचे मागी विणुलागे शेले | ऊठविले मुल कुंभाराचे ॥ आता तुम्ही दया करा पंढरी राया | तुका विनवी पाया वेळोवेळा ॥

भस्म उटी रुंडमाळा । हातीं त्रिशुळ नेत्रीं ज्वाळा ॥ १ ॥ गज चर्म व्याघ्रांबर । कंठीं शोभे वासुकी हार ॥ २ ॥ भूतें वेताळ नाचती । हर्षयुक्त उमापती ॥ ३ ॥ सर्व सुखाचें आगर । म्हणे नरहरी सोनार ॥ ४ ॥

भाव धरुनियां वाची ज्ञानेश्‍वरी । कृपा करी हरि तयावरी ॥१॥ स्वमुखें आपण सांगे तो श्रीविष्णु । श्रीगीता हा प्रश्‍नु अर्जुनेसी ॥२॥ तेचि ज्ञानेश्‍वरी वाचे वदतां साचे । भय कळिकाळाचें नाही तया ॥३॥ एका जनार्दनीं संशय सांडोनी । दृढ धरी मनीं ज्ञानेश्‍वरी ॥४॥

भाव धरुनियां वाची ज्ञानेश्वरी । कृपा करी हरी तयावरी ॥१॥ स्वमुखें आपण सांगे तो श्रीविष्णु । श्रीगीता हा प्रश्न अर्जुनेसी ॥२॥ तोचि ज्ञानेश्वरी वाचे वदतां साचे । भय कळिकाळाचें नाहीं तया ॥३॥ एका जनार्दनीं संशय सांडोनी । दृढ धरा मनीं ज्ञानेश्वरी ॥४॥

भूमी भार वाया | का रे जन्म लिही काया ॥ना घडे वाचे नामस्मरण | जिव्हा नोहे चर्म जाण ॥ना घडे करे दान धर्म | कर नोहे ती सर्प जाण ॥पायी तीर्थयात्रा ना घडे | पाय नोहे ती लाकडे ॥ एका जनार्दनीचे वेडे | नरदेही प्रत्यक्ष रेडे ॥

मथुरा मे प्रगट भयो भगवान | नंदाजी के घर नौबत बाजे | टाल मृदुंग और तान | सब हि राजे मिलन आये | छोड दिया अभिमान | मीरा के प्रभू गिरीधर नागर | निशिदिन धरीयो ध्यान |

मन हा मोगरा अर्पुनी ईश्वरा ।पुनरपी संसारा येणे नाही ॥१॥ मन हे शेवंती देऊ भगवंती । पुनरपी संसृती येणे नाही ॥२॥ मन हे तुळशी देऊ हृषिकेशि । पुनरपी जन्मा येणे नाही ॥३॥ तुका म्हणे ऐसा जन्म दिला देवा । तुझा वास व्हावा वैकुंठासी ॥४॥

मनमोहन मुरलीवाला । नंदाचा अलबेला ॥१॥ भक्तासाठीं तो जगजेठी । कुब्जेसी रत जाला ॥२॥ विदुरा घरच्या भक्षुनि कण्या । परमानंदें धाला ॥३॥ भक्तिसुखें सुखावला । एका जनार्दनीं निमाला ॥४॥

माझी रेणुका माउली, कल्पवृक्षाची साउली ।। जैसे वत्सालागी गाय, जैसे अनाथांची माय, ॥हाकेसरशी घाई घाई, वेगे धांवतची पायी । आली तापल्या उन्हात, नाही आळस मनात,॥ खाली बैस घे आराम, मुखावरती आला घाम । विष्णुदास आदराने, वाका घाली पदराने, ॥

माझे मनोरथ पूर्ण कीजे देवा । केशवा माधवा नारायणा ॥१॥नाहीं नाहीं मज आणिक सोयरा । न करीं अव्हेरा पांडुरंगा ॥२॥अनाथाचा नाथ होसी तूं दयाळा । किती वेळोवेळां प्रार्थू आतां ॥३॥ नामा म्हणे जीव होतो कासावीस । केली तुझी आस आतां बरी ॥४॥

माझ्या बोवडिया बोला । चित्त द्यावें वा विठ्ठला ॥१॥ वारा जाय भलत्या ठायां । तैसी माझी रागछाया ॥२॥ गातां येईल तेणेंचि गावें । येरीं हरि हरि म्हणावें ॥३॥ तान मान नेणें देवा । नामा विनवितो केशवा ॥४॥

या रे नाचुं प्रेमानंदे । रामनामचेनि छंदें ॥१॥ म्हणा जयरामा श्रीराम । भवसिंधु तारक नाम ॥२॥ ऐसी नामाची आवडी । काळ गेला देशोधडी ॥३॥ आवडीने नाम घोका । म्हणे जनार्दन एका ॥४॥

येई गा तु मायबापा पंढरीच्या राया । तुजविण क्षिण वाटे क्षिण झाली काया । यातीहीन मती हीन यातीहीन मतीहीन कर्महीन माझे । सर्व लज्जा सोडून बापा शरण आलो तुज । दिनानाथ दिन बंधू नाव तुम्हा साजे । पतीत पावन नाम ऐसी ब्रिदावली गाजे । विटेवरी नीट उभा कटेवरी कर । तुका म्हणे हेची आम्हा ध्यान निरंतर ।

येई हो विठ्ठले भक्तजनवत्सले । करुणा कल्लोळे पांडुरंगे ॥१॥सजलजलदघन पीतांबर परिधान । येई उद्धरणें केशिराजे ॥२॥नामा म्हणे तूं विश्वाची जननी । क्षिराब्धिनिवासनी जगदंबे ॥३॥

येथे कां रे उभा श्रीरामा । मनमोहन मेघश्यामा ॥ काय केली सीतामाई । येथे राही रखुमाई ॥ काय केली अयोध्यापुरी । येथे वसविली पंढरी ॥ काय केली शरयू गंगा । येथे आणिली चंद्रभागा ॥धनुष्यबाण काय केले । कर कटावरी ठेविले ॥ काय केले वानरदल । येथे मिळविले गोपाळ ॥ रामीरामदासी भाव । तैसा होय पंढरिराव ॥

राजस सुकुमार मदनाचा पुतळा । रविशशिकळा लोपलिया ॥१॥ कस्तुरी मळकट चंदनाची उटी । रुळे माळ कंठीं वैजयंती ॥२॥ मुकुट कुंडलें श्रीमुख शोभलें । सुखाचें ओतिलें सकळही ॥३॥ कांसे सोनसळा पांघरे पाटोळा । घननीळ सावळा बाइयांनो ॥४॥ सकळही तुम्ही व्हा गे एकीसवा । तुका म्हणे जीवा धीर नाहीं ॥५॥

राम कृष्ण ऐसीं उच्चारितां नामें । नाचेन मी प्रेमें संतांपुढें ॥१॥ काय घडेल तें घडो ये सेवटीं । लाभ हाणी तुटी देव जाणे ॥ध्रु.॥ चिंता मोह आशा ठेवुनि निराळीं । देईन हा बळी जीव पायीं ॥२॥ तुका म्हणे कांहीं उरों नेदीं उरी । सांडीन हे थोरी ओवाळोनी ॥३॥

राम गावा राम घ्यावा राम जिवीचा बिसावा ॥धृ॥ कल्याणाचे कल्याण रघुपतीचे गूणगान ॥१॥ मंगलाचे मंगल, कौसल्येचा रामबाळ ॥२॥ राम कैवल्याचा दानी, रामदास अभिमानी ॥३॥

रुपीं जडले लोचन । पायीं स्थिरावलें मन ॥१॥ देह भाव हरपला । तुज पाहतां विठ्ठला ॥२॥ कळों नेदी सुखद:ख । तहान हरपली भूक ॥३॥ तुका म्हणॆ नव्हे परती । तुझ्या दर्शनें मागुती ॥४॥

लक्ष्मीवल्लभा । दीनानाथा पद्मनाभा ॥१॥ सुख वसे तुझे पायीं । मज ठेवीं तेचि ठायीं ॥२॥ माझी अल्प ही वासना । तूं तो उदाराचा राणा ॥३॥ तुका म्हणे भोगें । पीडा केली धांव वेगें ॥४॥

लहानपण दे गा देवा । मुंगी साखरेचा रवा ॥१॥ ऎरावत रत्न थोर । त्यासी अंकुशाचा मार ॥२॥ ज्याचें अंगी मोठेपण । तया यातना कठिण ॥३॥ तुका म्हणॆ जाण । व्हावें लहानाहूनि लहान ॥४॥

लागोनियां पाया विनवितो तुम्हांला । कर टाळीं बोला मुखें नाम ॥१॥ विठ्ठल विठ्ठल म्हणा वेळोवेळा । हा सुख सोहळा स्वर्गी नाहीं ॥२॥ कृष्ण विष्णु हरि गोविंद । मार्ग हा प्रांजळ वैकुंठीचा ॥३॥ सकळांसी येथें आहे अधिकार । कलियुगीं उद्धार हरिनामें ॥४॥ तुका म्हणे नामापासीं चारी मुक्ति । ऎसें बहु ग्रंथीं बोलियेलें ॥५॥

विठ्ठल आवडी प्रेमभावो । विठ्ठल नामाचा रे टाहो । तुटेल हा संदेहो । भवमूळव्याधीचा ॥१॥ म्हणा नरहरि उच्चार । कृष्ण हरी श्रीधर । हें नाम आम्हां सारा । संसार तरावया ॥२॥ एकतत्त्व त्रिभुवनीं । हेंचि आम्हां हरिपर्वणी । गाइली जे पुराणीं । वेदशास्त्रांसहित ॥३॥ नेघों नामेंविण कांहीं । विठ्ठल कृष्ण लवलाही । नामा म्हणे तरलों पाही । विठ्ठल विठ्ठल म्हणतांचि ॥४॥

विष्णुमय जग वैष्णवांचा धर्म भेदाभेद भ्रम अमंगळ ॥धृ॥ ऐकाजी तुम्ही भक्त भागवत । कराल ते हित सत्य करा ॥१॥ कोणाचा जिवाचा न घडे मत्सर वर्ग सर्वेश्‍वर पूजवावे ॥२॥ तुका म्हणॆ एक देहाचे अवयव । सुख दु:ख सर्व भोग पावे ॥३॥

वेढा वेढा रे पंढरी । मोर्चे लावा भीमातिरीं ॥१॥ चलाचला संत जन । करा देवासी भांडण ॥ध्रु.॥ लुटालुटा पंढरपूर । धरा रखुमाईचा वर ॥२॥ तुका म्हणे चला । घाव निशानी घातला ॥३॥

वेद अनंत बोलिला । अर्थ इतका चि शोधिला ॥१॥ विठोबासी शरण जावें । निजनष्टि नाम गावें ॥ध्रु.॥ सकळशास्त्रांचा विचार । अंतीं इतका चि निर्धार ॥२॥ अठरापुराणीं सिद्धांत । तुका म्हणे हा चि हेत ॥३॥

शंख चक्र गदा रुळे वैजयंती ।कुंडलें तळपती दोन्हीं कानीं ॥१॥ मस्तकीं मुकुट नवरत्नहार । वरी पीतांबर पांघुरला ॥२॥ रत्नहिरेजडित कटीं कडदोरा । रम्य शोभे हिरा बेंबीपाशी ॥३॥ जडित कंकण कर्णी शोभे मुद्रिका । लाचावला तुका भेटीसाठीं ॥४॥

‎शरण शरण जी हनुमंता । तुम्हा आलो रामदूता ।। काय भक्तिच्या त्या वाटा । मज दावाव्या सुभटा ।। शुर आणिक धीर । स्वामी काजी तू सादर ।। तुका म्हणे रुद्रा । अंजनिचिया कुमरा ।।

संत कृपा झाली इमारत फळा आली । ज्ञानदेवे रचिला पाया, उभारिले देवालया । नामा तयाच्या किंकर, त्याने केला हा विस्तार । जनार्दन, एकनाथ, खांब दिधला भागवत । तुका झालासे कळस, भजन करा सावकाश ॥

संतचरणरज लागतां सहज । वासनेचें बीज जळोन जाय ॥१॥ मग रामनामीं उपजे आवडी । सुख घडोघडी वाढों लागे ॥२॥ कंठी प्रेम दाटे नयनीं नीर लोटे । ह्रुदयी प्रगटे नामरुप ॥३॥ तुका म्हणे साधन सुलभ गोमटें । परि उपतिष्ठे पूर्वपुण्यें ॥४॥

संतभार पंढरींत । कीर्तनाचा गजर होत ॥१॥ तेथें असे देव उभा । जैसी समचरणांची शोभा ॥२॥ रंग भरें कीर्तनांत । प्रेमे हरिदास नाचत ॥३॥ सखा विरळा ज्ञानेश्र्वर । नामयाचें जो जिव्हार ॥४॥ ऎशा संतां शरण जावें । जनी म्हणे त्याला घ्यावें ॥५॥

सदा माझे डोळे जडो तुझे मूर्ती । रखुमाईच्या पती सोयरिया ॥१॥ गोड तुझें रूप गोड तुझें नाम । देईं मज प्रेम सर्व काळ ॥ध्रु.॥ विठो माउलिये हा चि वर देईं । संचरोनि राहीं हृदयामाजी ॥२॥ तुका म्हणे कांहीं न मागे आणीक । तुझे पायीं सुख सर्व आहे ॥३॥

हनुमंत महाबळी। रावणाची दाढी जाळी॥१॥ तया माझा नमस्कार । वारंवार निरंतर॥ध्रु॥ करोनि उड्डाण। केलें लंकेचे शोधन ॥२॥ जाळियेली लंका । धन्य धन्य म्हणे तुका॥३॥

हरि बोलो भाई हरि बोलो भाई । हरि ना बोले वांकु राम दुर्‍हाई ॥१॥ काहेकु पढता खिन खिन गीता । हरिनाम लिया सो सब कुछ होता ॥२॥ मेरा मेरा कर कर क्या फ़ल पाया । हरिके भजन बिना झुठ गमाया ॥३॥ कहत कबीर हरिगुन गाना । गावत गाचत वैकुंठ जाना ॥४॥""

हीन दीन जात मोरी पंढरी के राया । ऐसा तुमने नामा दरजी कायक बनाया ॥१॥ टाल बिना लेकर नामा राऊल में गाया । पूजा करते ब्रह्मन उनैन बाहेर ढकाया ॥२॥ देवल के पिछे नामा अल्लक पुकारे । जिदर जिदर नामा उदर देऊलहिं फिरे ॥३॥ नाना बर्ण गवा उनका एक बर्ण दूध । तुम कहां के ब्रह्मन हम कहां के सूद ॥४॥ मन मेरी सुई तनो मेरा धागा । खेचरजी कें चरण पर नामा शिंपी लागा॥

हेंचि थोर भक्ति आवडते देवा । संकल्पावी माया संसाराची ॥१॥ ठेविलें अनंतें तैसेचि राहावें । चित्तीं असा द्यावें समाधान ॥२॥ वाहिल्या उद्वेग दु :खचि केवळ । भोगणॆं तें फ़ळ संचिताचें ॥३॥ तुका म्हणे घालूं तयावरी भार । वाहूं हा संसार देवापायीं ॥४॥

हेचि व्हावी माझी आस । जन्मोजन्मीं तुझा दास ॥१॥ पंढरीचा वारकरी । वारी चुको नेदी हरी ॥२॥ संतसंग सर्वकाळ । अखंड प्रेमाचा कल्लोळ ॥३॥ चंद्रभागे स्नान । तुका मागे हेंचि दान ॥४॥